Bebeklerin gelişimlerinin ne aşamasında olduğu, anne adaylarının en çok merak ettiği, onları en fazla heyecanlandıran konulardan bir tanesi. Önceki yazılarımızda, bebeğin hamileliğin farklı dönemlerindeki gelişimine dair çeşitli bilgiler vermiştik. Bu yazımızda ise, anne karnındaki bebeklerde 5 duyunun gelişimine değineceğiz.
İşte bebeklerde 5 duyunun gelişim süreci…
Bebeğin Görme Duyusu
Bebekte görme duyusunun oluşma sürecinin hamileliğin önemli bir kısmına yayıldığı söylenebilir. Hamileliğin henüz dördüncü haftasında, gelişmekte olan beyin dokusundaki hücreler, kafasının iki yanında birer optik sinir oluşturmaya başlar. Bu arada, sonunda gözün merceğine dönüşecek hücrelerin oluşumu da başlar. Aşağı yukarı 8. haftada, retina oluşumu başlar, 16. haftaya gelindiğinde ise artık bebeğin gözleri ışığı algılayabilecek seviyeye gelmiş olur (fakat hala açık değillerdir).
22. haftaya gelindiğinde, anne adayları karınlarının üzerlerine fener tutmaları halinde, karşılığında bir tekme alabilirler! Aşağı yukarı 28. haftaya gelindiğinde ise, bebek artık gözlerini açabiliyor ve kırpabiliyor olur!
Bebeğin İşitme Duyusu
Bebeğim sesimi ne zaman duyabilecek?
Bu, pek çok anne – baba adayının haklı olarak merak ettiği bir soru… Bebeklerde işitme duyusu, aşağı yukarı hamileliğin 6. haftasında gelişmeye başlar. Bu aşamada bebek henüz bir bezelye tanesinden bile küçük olsa da, eninde sonunda beyin, yüz, burun, göz, ve kulaklara dönüşecek hücrelerin gelişimi başlar. 9. haftaya gelindiğinde, bebeğin boynunun iki yanında küçük girintiler oluşur. Henüz son yerlerine ulaşmamış olan bu girintiler, zaman içinde yer değiştirecek ve bebeğin kulakları olacaktır!
Birinci ve ikinci trimester boyunca, bebeğin kulakları gelişmeye devam eder. 18. haftaya gelindiğinde ise, kulaklar artık sesleri fark edebileceği seviyede gelişmiştir. 27 – 30. haftalarda, bebek duyduğu seslere karşı başını çevirerek tepki verebilir!
Bebeğin Dokunma Duyusu
Rahmin içinde dokunup hissedecek pek fazla şey olmasa da, bebeğin dokunma duyusu erken olduğu söylenebilecek bir zamanda -koku, görme, tat alma ve duymadan önce- gelişmeye başlar. Hamileliğin 8. haftasına gelindiğinde, bebeğin yüzünde -çoğunlukla dudaklarında ve burnunda- duyu reseptörleri gelişmiş olur. Bunu takip eden aylarda, bu reseptörler daha geniş bir alan yayılır- avuç içleri, ayak tabanları, cinsel organ vb. 32. haftaya gelindiğinde ise, bebeğin vücudunun tümü bu anlamda tamamen gelişmiş haldedir.
Bebeğin Tat Alma Duyusu
Bebeğin tat alma algısı, hamileliğin başlarında gelişmeye başlar. Ayrıca çalışmalar, anne adayının hamileliğin bu döneminde yediklerinin bebeğin damak tadını etkileyebildiğini göstermektedir- hatta doğumdan yıllar sonra bile!
Hamileliğin ilk ayında, bebeğinizin dilinin oluşacağı yerde tat tomurcukları gelişmeye başlar. Aynı zamanda, sinir hücreleri de bebeğinizin vücudunun farklı yerleri -örneğin ağzı- ile beyni arasındaki bağlantıları kurmaya başlamıştır. Hamileliğin 8. haftasında, sinir hücreleri, beyin ile gelişmekte olan tat tomurcukları arasındaki bağlantıyı kurmuş olur. Tabii bebek bu aşamada hala tat alamaz- bunun için dilin yüzeyindeki küçük gözeneklere ihtiyacı vardır. Bu gözenekler, aşağı yukarı 16. haftada gelişir ve bebek tat alabilmeye başlar.
Bebeğin Koklama Duyusu
Yeni doğan bebeğinizin sizi teninizin kokusundan tanıyabileceğini biliyor muydunuz? Araştırmalar, anne karnındaki bebeklerin üçüncü trimesterde koku alabileceklerini gösteriyor. Bazı araştırmacılar da anne karnındaki bebeğin hamileliğin aşağı yukarı 6. ayında koku alabileceğini düşünüyor.
Fetüsün burnu 11. – 15. hafta arasında gelişiyor. 13. haftada da, olfaktor sinir (kokuyu burundaki alıcılardan beyne taşıyan sinir) ile beyin arasında bağlantı kuruluyor. Özet olarak hamileliğin son üç ayında yiyip içtiklerinizin tadının, bebeğiniz tarafından algılanabileceğini düşünebilirsiniz!