Hamilelikte Kalsiyum ve Fosfor: Gebelik sürecinde , bebeğin iskelet yapısının gelişiminde ve annenin kemik kitlesini korumasında yardımcı olan Kalsiyum ve Fosforunda yeterli miktarda tüketilmesi çok önemlidir. Bu iki mineralin gebelikte gereksinimi artmaktadır. Bebeğin kalsiyum düzeyi 28.haftada annenin düzeyinden fazladır.
Normal bir kadının kalsiyum gereksinmesi günde 1000 mg iken gebe annenin gereksinmesi 1300 mg’dır. 1 su bardağı 240 gr süt toplam 300 gr kalsiyum sağlamaktadır. Kalsiyumdan zengin süt ve süt ürünleri, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller günlük beslenmede olması gereken besinlerdir. Fosfor ise kalsiyumla birlikte kemik ve diş mineralizasyonunda görev alır. Diğer yandan hücre sıvısında hücre görevinde yer alır. Yetersizliğinde kas, kemik ve sinir sisteminin yapılanmasında aksaklıklar çıkar. Fosfordan zengin besinler, Süt, et, tavuk, balık, yumurta, tahıl, kurubaklagil ve kuruyemişler dir. Normal kadının fosfor gereksinmesi 800 mg iken gebe kadının günlük gereksinimi 1200 mg’dır.
Annenin beslenmesinin yanı sıra güneş ışınlarıyla aktifleşen d vitamini doğal besinlerle ihtiyacı karşılamamaktadır. D vitaminin en önemli görevi hamilelikte kalsiyum ve fosfor metabolizmasında rol alması böylece kemik mineralizasyonuna katılmasıdır. D vitamini eksik olan anne D vitamini eksik doğan bebeğe sahip olur. Bebek bu eksiklikten dolayı büyüdükçe bacaklarda eğrilik dediğimiz raşitizm hastalığına yakalanabilir. Erişkin dönemde ise Osteomalasia denilen kemiklerin yumuşaması şeklinde karşısına çıkabilir. Bu sebeple doğal olarak balık yağı, balık, karaciğer, yumurta sarısı, tereyağı, D vitamininden zenginleştirilmiş süt ürünlerinden tüketebilir. Günde 15-20 dk güneş direkt olarak vücuduna temas etmelidir. Ancak tüm bunlara rağmen ülkemizde 10 kişiden 9’unda D vitamini eksikliği görülmektedir. Bunu göz önüne alarak gebe annenin ilk trimesterdan itibaren takviye kullanmasını tavsiye ederim. Hamile bir kadının günlük alması gereken D vitamini ihtiyacı 400 IU kadardır.
Gebelikte Çinko
Büyüme ve cinsiyet organlarının gelişmesinde elzem olan mineral çinko.. Çinko eksikliğinde doğumsal anomaliler ve büyüme de gerilik görülebilmektedir. Tahıllarda bulunan fitat maddesi emilimini olumsuz etkilemektedir. Normal bir kadının çinko gereksinimi 12 mg iken gebe bir kadının günde 15 mg alması gerekir. Et, karaciğer, yumurta, deniz ürünleri, süt ve ürünleri, yağlı tohumlar en zengin kaynaklarıdır.
Gebelikte İyot
Bebeğin yetersiz iyot alması ile doğumsal anomalik, cücelik, hipotiroidi, ölü doğum, zeka geriliği gibi pek çok durumla karşılaşılabilir. İyot insan vücudunda eser miktarda bulunmaktadır. Günlük alınması gereken iyot miktarı normal kadınlarda 150 microgram iken gebelerde 175 mcg’dır. İyot eksikliğinin önüne geçmek için diyetle birlikte yeterli iyotun alınması gerekir. Bu da en basit yöntem olarak tuzun iyotlanması dır. İyottan en zengin besin balık yani deniz ürünleridir. Daha sonra içme suyu ve bir miktar toprakta yetişen besinler diyebiliriz. İyotlu tuz tüketimi ülkemizde artmış ve bu tarz doğumların önüne geçilmiştir.
