Hamilelik süresi boyunca bebeğinizin sürekli kontrolleri olacak. Onun gelişimi nasıl ya da sizin hamilelik süreciniz iyi gidiyor mu? Bunların hepsi son derece önemli. Tabi bu kontrollere ek olarak belli aralıklarla da bebeğinizin kan grubu araştırılır. Aynı zamanda eğer anne ve baba adayının kan uyuşmazlığı sorunu varsa mutlaka gebelik sürecinde bebeğin de kanının kontrol edilmesi gerekir.
Bu sebeple sizlere Rh faktörü riski nedir bunları açıklıyoruz. Aynı zamanda kan uyuşmazlığı hakkında neler bilmeniz gerekiyor, öğreneceksiniz. Hemen okuyun ve öğrenin.
Rh Faktörü Riski Nedir?
Hamilelik sürecine girdiğinizde ilk kontrol muayenenizde yapılan testler arasında kan grubu kontrolü de oluyor. Bu sayede hem bebeğinizin kan grubunun ne olduğunu öğreniyorsunuz hem de kan uyuşmazlığı var mı yok mu bunu anlayabiliyorsunuz. Rh faktörü ise bazı kırmızı kan hücrelerinde bulunan önemli bir protein. Herkeste bu protein bulunmadığı için kan grupları kendi aralarında ayrılıyor. Bu proteini taşıyanlar ise Rh pozitif, taşımayanlar ise Rh negatiftir.
Elde edilen veriler ise yüzde 85’inin Rh pozitif olduğunu gösteriyor.
Peki bu durumda kan uyuşmazlığı nedir? Eğer anne adayı Rh(-), baba adayı da Rh(+) kan grubuna sahipse, anne ve baba adayı arasında kan uyuşmazlığı var demektir. Buna bağlı olarak bebeğinizin de kan kontrollerinin düzenli yapılması gerekir. Çünkü kan uyuşmazlığı bebekte bazı sorunlara sebebiyet verebilir.
Örnekle açıklamak gerekirse, annenin kan grubu negatifse, baba pozitifse ve bebek de pozitif kan grubuna sahip olursa o zaman bir sorun oluşmaz. Ama buna ek olarak bebeğinizin pozitif kan grubuna sahip olması annenin Rh faktörüne karşı antikorlar oluşturmasına sebep olur.
Bu sebeple annenin ilk hamileliğinde bir sorun yaşanmasa bile diğer gebeliklerde bebek için risk oluşabilir. Düzenli kontroller son derece önemli.
Kan Uyuşmazlığı Testi Ne Zaman Yapılır?
İlk hamileliklerde kan uyuşmazlığıyla ilgili çok sorun oluşmasa da diğer hamileliklerde sürekli kontrollerinizi yaptırmalısınız. Peki bu durumda kan uyuşmazlığı testi ne zaman yapılır?
İkinci ve sonraki gebeliklerde 28- 34. Haftalar arasında kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. Bu iğne sonucunda çıkan sonuçlara göre de hareket edilir. Eğer bebek doğduktan sonra Rh(-) ise ikinci bir dozun yapılmasına gerek yok. Buna karşılık pozitif kan grubuna sahipse de anneye ilk 72 saatte ikinci dozun yapılması gerekir.
Bunlar son derece önemli önlemlerdir. Doktorunuz da sizi bu konuda fazlasıyla bilgilendirecek ve hangi durumlarda nasıl hareket etmeniz gerektiğini de söyleyecek. Sizler de ona göre davranabileceksiniz.
Bu Rh faktörü riski ilk gebeliklerde yüzde 1 oranındayken diğer gebeliklerde yüzde 90’a ulaşabiliyor. Başka durumlarda ise anne Rh(+) kanla karşılaşırsa da sentezleme işlemini yapabilir.
Anne baba adayının kan gruplarının hamileliğin başında tespit edilmesi önemli. Böylece bebeğin kan grubuyla ilgili araştırmalar da erkenden yapılabilir ve olası sorunların önüne geçilebilir.
Kan Uyuşmazlığının Belirtileri Neler?
Kan uyuşmazlığı sadece testle mi belli olur? Nasıl teşhis edilebilir?
Pratik kan testleri en hızlı sonucu veriyor. Aynı zamanda hamile kalındığı durumda doktorunuzun hemen sizden Rh negatif olup olmadığınızı belirlemek için test istemesi gerekiyor. Böylece bebeğinizin kontrolü de yapılırken onun kan grubu belirlenir. Eğer olası kan uyuşmazlığı riski varsa hemen tedaviye başlarlar. Bu tedaviler ile bebeğinizin daha sağlıklı gelişmesi sağlanır.
Bunlara ek olarak anne adayının kanı Rh negatif olarak çıkarsa doktorunuz antikor taraması ismindeki başka bir testi isteyecektir. Bu testle de kanınızda antikor bulunup bulunmadığına bakılır. Aynı zamanda bir başka çözüm de antikor testinin negatif çıkması sonucunda, yeni antikorların oluşumunu engellemek amacıyla Rhlg verilir. Bu ilaç ise gebeliğin 28. Haftasında ve doğumun ardından 72 saat içinde verilir. Bazen de erken dönemlerde kullanılabilir.
Uygulanacak bu tedavi yöntemleri sizlerin daha çabuk toparlaması ve bebeğinizin de daha sağlıklı büyümesi için oldukça yardımcı.
Rh Faktörü Neden Önemli?
Rh faktörünün neden önemli olduğunu biraz daha detaylandıralım. Genel sağlığı etkileyen bir durum değildir ama hamilelik sürecinde bebeğin sağlığı açısından mutlaka bilinmesi gerekiyor.
Eğer anne ve baba arasında kan uyuşmazlığı varsa bebeğinizde de bu tespit edilmezse, ilerleyen zamanlarda bebeğinizde bazı kalıtsal hastalıklar oluşabilir. Bunların tedavisine erken başlanılmadığı için de sonrasında yapılan tedaviler yeterli olmayacaktır.
Bütün bunlar göz önüne alındığında aslında Rh faktöründen ziyade onun ne olduğunun bilinmesi daha önemlidir. Bebekte meydana gelebilecek rahatsızlıkları ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Yüksek düzeyde beyin hasarı
- Zihinsel işlev bozukluğu, işitme ve konuşma bozukluğu
- Sıvı birikmesi ve şişmesi
- Hemolitik anemi
Hepsi oldukça önemli ve kalıtsal rahatsızlıklardır. Bu sebeple önüne geçilmesi için bebeğin kanının ne olduğunun takibinin yapılması gerekiyor Aynı zamanda bu risklerin çoktan başladığı da tespit edilirse bebeğin alınması bile gerekebilir. Bazı durumlarda bebekte oluşan herhangi bir hasar anneye de zarar verebilir. Bunun önlenebilmesi için de öncesinde tespitinin yapılması büyük önem taşıyor.
